THANH THIẾU NIÊN VÀ HÀNH VI TỰ XÂM HẠI MÌNH

THANH THIẾU NIÊN VÀ HÀNH VI TỰ XÂM HẠI MÌNH

Hành vi tự xâm hại mình đến chảy máu tay, chân, thân thể ở thiếu niên không phải tự nhiên diễn ra, cũng chẳng phải do tư tưởng anh hùng kích thích khiến cho thanh thiếu niên không cảm thấy đau khi thực hiện hành vi xâm hại này. Sâu xa hơn nó bắt nguồn từ tâm lý, yếu tố sinh học, những điều này đủ để thanh thiếu niên dám xâm hại đến bản thân mình.

Độ tuổi trung bình bắt đầu tự gây thương tích là từ 13 đến 15 tuổi và sớm hơn ở tuổi vị thành niên. Con gái tự làm tổn thương nhiều hơn con trai, nhưng tỷ lệ trở nên bằng nhau hơn qua thời kỳ niên thiếu sau này. 

Hành vi tự gây thương tích này là gì?

“Nó được định nghĩa là sự phá hủy trực tiếp và có chủ ý lên các bộ phận của cơ thể mà không hề có bất kỳ ý định nào mang tính tự sát”.

Nhưng tại sao thanh thiếu niên lại thực hiện hành vi tự gây thương tích này?

Dưới góc độ của tâm lý học, khi không nhận được sự quan tâm đúng mức của cha mẹ hay của những người xung quanh, ý tưởng rằng “Do mình kém cỏi nên mới vậy” Và thanh thiếu niên bắt đầu tự gây tổn thương cho chính thân mình nhằm lôi kéo sự chú ý của những người xung quanh. Có khi tự gây thương tích này còn là tiếng kêu cứu nhưng thông thường nó được sử dụng để điều chỉnh cảm xúc, cảm xúc thiếu niên đang tiêu cực, sự xâm hại đó như là một cách để giải tỏa các cảm xúc tiêu cực ấy, thay vì ở nhiều thiếu niên khác giải tỏa cảm xúc bằng cách chia sẻ cho ai đó những bực dọc của mình, và chỉ cần được người khác lắng nghe thôi họ đã cảm thấy thỏa mãn. Ở một số thiếu niên cảm xúc mãnh liệt, họ không biết làm cách nào để làm dịu các cảm xúc ấy, buộc phải thực hiện hành vi xâm hại này. Được biết khi ai đó tự gây thương tích thì có những chất gây nghiện nội sinh được giải phóng có thể khiến người đó cảm thấy tốt hơn, đó là một phần lý do khiến một người trẻ tiếp tục hành vi bất chấp những hậu quả tiêu cực khác. Thông thường, những người trẻ tuổi bị chấn thương sẽ cảm thấy tê liệt, không còn cảm thấy đau đớn và sẽ tự làm tổn thương để tự chăm sóc bản thân và cảm nhận điều gì đó. 

Một số dấu hiệu cho thấy thanh thiếu niên đang tự gây thương tích cho mình

Người ta có thể nhận thấy vết máu trên quần áo, khăn tắm hoặc khăn giấy. Thường thì sẽ có những vết thương không giải thích được thường xuyên, không phải do tai nạn hay nguyên nhân nào khác. Người ta cũng có thể nhận thấy thiếu niên luôn luôn phải che dấu các vết thương bằng cách mặc áo dài hoặc quần dài, ngay cả khi không thích hợp cho các tình huống hoặc thời tiết.

Bạn sẽ làm gì khi con của bạn tự gây thương tích?
Nếu bạn phát hiện ra con của bạn tự gây thương tích, hãy hít thở sâu và dành một vài phút (hoặc vài giờ) để tự mình thu thập. Hãy hỏi con bạn về những gì bạn đang chú ý và cố gắng để không phán xét. Hãy cho con bạn  biết rằng bạn nhận ra rằng họ phải trải qua những cơn đau đáng kể nếu họ tự gây thương tích, và bạn ở đó vì họ và muốn giúp đỡ họ. Sau đó, đặt một cuộc hẹn với một bác sĩ tâm lý, chuyên gia trị liệu hoặc bác sĩ tâm thần, để đánh giá. Hơn 90% thanh thiếu niên tự gây thương tích đáp ứng các tiêu chí cho một hoặc nhiều chẩn đoán tâm thần như trầm cảm , rối loạn lo âu hoặc rối loạn hành vi. Nó cũng được biết rằng tự gây thương tích ở thanh thiếu niên làm tăng nguy cơ tự tử.

Can thiệp/trị liệu tự gây thương tích

Nhà trị liệu sẽ làm việc với các thiếu niên và các thành viên trong gia đình để xây dựng một kế hoạch trị liệu sẽ giải quyết vấn đề tự gây thương tích và bất kỳ rối loạn nào xảy ra. Các liệu pháp trị liệu gây thương tích là nhận thức – hành vi… 

ThS Tâm Lí Học Nguyễn Viết Thanh

Tài liệu tham khảo:

1. Nixon M, Cloutier P, Jansson S (2008) Nonsuicidal Tự hại ở tuổi trẻ: một cuộc khảo sát dựa trên dân số. Tạp chí Hiệp hội Y khoa Canada. 178: 306-312 
   2.  Taliaferro L, Muehenkamp J, Borowksy I, McMorris B, Kugler K (2012) Các yếu tố phân biệt thanh niên Báo cáo hành vi tự hại: Một mẫu dựa trên dân số. Khoa Nhi học thuật. 12: 205-213. 
   3. Hankin B, Abela J (2011). Nonsuicidal tự gây thương tích ở tuổi vị thành niên: tỷ lệ tương lai và các yếu tố nguy cơ trong một nghiên cứu theo chiều dọc 2 năm. Nghiên cứu về tâm thần. 186: 65-70. 
   4.  Nock M (2010). Làm hại bản thân. Đánh giá hàng năm về Tâm lý lâm sàng. 6: 339-363. 
   5.  Nock M, Teper R, Hollander M (2007) Điều trị tâm lý tự sát thương trong thanh thiếu niên. Tạp chí Tâm lý học lâm sàng. 63: 1081-1089.
   6.  Rossouw TI, Fonagy P (2012). Điều trị dựa trên tinh thần cho tự hại ở thanh thiếu niên: một nghiên cứu ngẫu nhiên có đối chứng. Tạp chí Học viện trẻ em Mỹ và Tâm thần vị thành niên. 51: 1304-1313. 
   7.  Klonsky, E David. Có thể, Alexis M. Glenn, Catherine R (2013) Mối quan hệ giữa tự gây thương tích không tự sát và cố gắng tự tử: hội tụ bằng chứng từ bốn mẫu. J Abnorm Psychol. 122 (1): 231-7, 2013 Feb 
   8.  Schiavone, Francesca L. Liên kết, Paul S (2013) Các yếu tố chung cho việc quản lý tâm lý trị liệu của bệnh nhân có hành vi tự gây hại. Child AbuseNegl. 37 (2-3): 133-8, 2013 Feb-Mar. 
   De Leo, D; Heller, T. "Những đứa trẻ tự hại là ai? Một cuộc điều tra trường học tự báo cáo của Úc. 2004. MJA, 181: 140-144.

THAM VẤN TRỊ LIỆU TÂM LÍ THIÊN ÂN

Địa chỉ: Số 21/3, đường Yersin, tổ 4, Khu phố 1, Phường Phú Cường, 

TP. Thủ Dầu Một, Tỉnh Bình Dương.

Hotline: 034.4004.780 –  0972.120.601

Webisite: www.thamvantrilieutamlythienan.com

Email: Thamvantrilieutamlythienan@gmail.com - Thanhnguyentlh2806@gmail.com